Ρώσικα drones εισέβαλλαν στην Πολώνια 19 φορές – Ζητήθηκε η ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ

Συναγερμός στην Πολωνία και ολόκληρη την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ – Ραγδαίες εξελίξεις μετά την στοχοποίηση χώρας μέλους του ΝΑΤΟ από την Μόσχα

Την ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ, κάτι που έχει συμβεί μόλις επτά φορές από την ίδρυση της βορειοατλαντικής συμμαχίας ζητά η Πολωνία με τον Ντόναλντ Τουσκ να ανακοινώνει ότι συνολικά έγιναν 19 παραβιάσεις του εναέριου χώρου της χώρας του.

– «Πρόκληση μεγάλης κλίμακας», δήλωσε ο Ντόναλντ Τουσκ

Το άρθρο 4 το οποίο για τελευταία φορά είχε ενεργοποιηθεί το 2022 όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία προβλέπει ότι ένα κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ μπορεί να ξεκινήσει επίσημες διαβουλεύσεις με τη συμμαχία «όποτε κρίνει ότι η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια απειλείται».

Βίντεο από μια από τις εισβολές:

BREAKING:

First video appears of Polish fighter jets using missiles to shoot down Russian suicide drones over Poland

???????????????? pic.twitter.com/OthKR6JiIg

— Visegrád 24 (@visegrad24) September 10, 2025

Σύμφωνα με τον Πολωνό πρωθυπουργό, οι παραβιάσεις το βράδυ της Τρίτης «είναι μόνο ένα μέρος του ευρύτερου πλαισίου ασφάλειας, με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία να προγραμματίζουν να πραγματοποιήσουν “επιθετικές” στρατιωτικές ασκήσεις αργότερα αυτή την εβδομάδα».

«Δεν υπάρχει λόγος να ισχυριστούμε ότι βρισκόμαστε σε κατάσταση πολέμου… αλλά η κατάσταση είναι σημαντικά πιο επικίνδυνη από όλες τις προηγούμενες. Η προοπτική όμως μιας μεγάλης στρατιωτικής διαμάχης είναι πιο κοντά από ποτέ από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο» είπε ο Τουσκ.

Μιλώντας στη βουλή της Πολωνίας, ο κ. Τουσκ περιέγραψε ότι οι Πολωνικές ένοπλες δυνάμεις αποφάσισαν να κλιμακώσουν την αντίδρασή τους στις 10 το βράδυ της Τρίτης. Όπως είπε η πρώτη παραβίαση έγινε στις 23:30 το βράδυ της Τρίτης και η τελευταία στις 6:30 το πρωί της Τετάρτης «και αυτό σας δίνει μια ιδέα της κλίμακας της επιχειρήσης».

Επικαλούμενος τα πρώτα στοιχεία από την έρευνα των πολωνικών αρχών, υπήρξαν 19 παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Πολωνίας με έναν σημαντικό αριθμό drones που μπήκαν από τη Λευκορωσία.

Τρία εξ αυτών έχει επιβεβαιωθεί ότι καταρρίφθηκαν ενώ το ίδιο εκτιμάται ότι συνέβη και για ένα τέταρτο.

Αναφερόμενος στην αντίδραση των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, ο κ. Τουσκ είπε ότι «δείχνουν πως κατανοούν τη σοβαρότητα της κατάστασης και τη σημασία της συνεχιζόμενης υποστήριξης προς την Ουκρανία» επαναλαμβάνοντας παράλληλα τη στήριξη της Πολωνίας προς την Ουκρανία στον πόλεμο της με τη Ρωσία, αναφέροντας ότι αυτό είναι επίσης θεμελιώδες για την ασφάλεια της χώρας του.

Ρώσος επιτετραμμένος στην Πολωνία: Η Βαρσοβία δεν έχει παρουσιάσει καμία απόδειξη για τους ισχυρισμούς της

Την ίδια ώρα ο Ρώσος επιτετραμμένος στην Πολωνία, Αντρέι Ορντάς, υποστήριξε – στην πρώτη αντίδραση από ρωσικής πλευράς – ότι η Βαρσοβία δεν έχει παρουσιάσει καμία απόδειξη για τους ισχυρισμούς της.

«Θεωρούμε αβάσιμες τις κατηγορίςε. Δεν έχει παρουσιαστεί καμία απόδειξη ότι αυτά τα drones ήταν ρώσικα» είπε στο Ria Novost λίγο πριν κληθεί για εξηγήσεις από το πολωνικό υπουργείο Εξωτερικών.

Επικαλούμενος, δε, παλαιότερα παρόμοια περιστατικά, ισχυρίστηκε ότι οι Πολωνοί δεν θα παρουσιάσουν ακλόνητες αποδείξεις για όσα λένε.

«Η Ρωσία δεν έχει καμία πρόθεση κλιμάκωσης με την Πολωνία αλλά δυστυχώς δεν μπορούμε να βασιστούμε στο ότι οι πολωνικές αρχές θα μας ακούσουν εν μέσω της αντιρωσικής μανίας τους» κατέληξε ο Ρώσος διπλωμάτης.

Τι προβλέπει το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ που επικαλέστηκε η Πολωνία

Η Βαρσοβία έκανε επίκληση στο άρθρο 4 του ΝΑΤΟ μετά την παραβίαση του εναέριου χώρου της από ρωσικά drones – Σε ποιες περιπτώσεις έχει ενεργοποιηθεί το άρθρο 4

Το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ της Ιδρυτικής Συνθήκης του ΝΑΤΟ προβλέπει ότι τα κράτη-μέλη μπορούν να θέσουν ένα ζήτημα υπόψη του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (το κύριο πολιτικό όργανο λήψης αποφάσεων του ΝΑΤΟ) και να το συζητήσουν με τους Συμμάχους τους.

Το άρθρο αναφέρει: «Τα Μέρη θα διαβουλεύονται από κοινού, όποτε, κατά την άποψη οποιουδήποτε εξ αυτών, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα Μέρη».

Οποιοδήποτε κράτος-μέλος μπορεί να επικαλεστεί επίσημα το Άρθρο 4 της Συνθήκης. Μόλις το επικαλεστεί, το θέμα τίθεται προς συζήτηση στο Συμβούλιο και μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε κάποια κοινή απόφαση ή ενέργεια εκ μέρους της Συμμαχίας.

Ανεξαρτήτως του σεναρίου, τα υπόλοιπα μέλη που συμμετέχουν στο Συμβούλιο ενθαρρύνονται να αντιδράσουν στην κατάσταση που παρουσιάζει το κράτος – μέλος.

Σημειώνεται ότι δεν πρόκειται για τη ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής, αυτή ενεργοποιείται μόνο μέσω του Άρθρου 5. Ουσιαστικά πρόκειται για έναν πολιτικό και διπλωματικό μηχανισμό αντίδρασης, που μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για κοινή δράση, στρατιωτικά ή όχι.

Οι περιπτώσεις που ενεργοποιήθηκε το Άρθρο 4

Η πρώτη επίσημη ενεργοποίηση του Άρθρου 4 έγινε το 2003, όταν η Τουρκία ζήτησε διαβουλεύσεις εν όψει της επερχόμενης στρατιωτικής επιχείρησης στο Ιράκ και των πιθανών επιπτώσεών της στα τουρκικά σύνορα. Το ΝΑΤΟ αντέδρασε με την επιχείρηση Display Deterrence, μια καθαρά αμυντική αποστολή.

Ακολούθησαν δύο ακόμα ενεργοποιήσεις από την Άγκυρα τον Ιούνιο και τον Οκτώβριο του 2012, με αφορμή την κατάρριψη τουρκικού μαχητικού από τη Συρία και στη συνέχεια τον θάνατο Τούρκων αμάχων από πυρά στα σύνορα. Οι εξελίξεις αυτές οδήγησαν στην ανάπτυξη πυραύλων Patriot από ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις στο τουρκικό έδαφος, μια από τις πιο ουσιαστικές στρατιωτικές απαντήσεις υπό το Άρθρο 4.

Το 2014, η Πολωνία ενεργοποίησε το Άρθρο 4 εν μέσω της ρωσικής επέμβασης στην Κριμαία, ενώ το 2015 η Τουρκία το επικαλέστηκε και πάλι, αυτή τη φορά λόγω σειράς τρομοκρατικών επιθέσεων στο εσωτερικό της.

Η Τουρκία ενεργοποίησε και πάλι το Άρθρο 4 το 2020, μετά τον θάνατο δεκάδων Τούρκων στρατιωτών στην επαρχία Ιντλίμπ της Συρίας, έπειτα από αεροπορικές επιδρομές που αποδόθηκαν στο καθεστώς Άσαντ και στη ρωσική υποστήριξή του.

Η τελευταία ενεργοποίηση έγινε στις 24 Φεβρουαρίου 2022, όταν οκτώ χώρες (Βουλγαρία, Τσεχία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρουμανία και Σλοβακία) ζήτησαν διαβουλεύσεις, την ίδια ημέρα που η Ρωσία ξεκίνησε τη γενικευμένη εισβολή της στην Ουκρανία.

Φον ντερ Λάιεν: «Η Ευρώπη βρίσκεται σε μια μάχη»

«Η Ευρώπη βρίσκεται σε μια μάχη. Μια μάχη για μια ήπειρο ενιαία και ειρηνική», δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά τη διάρκεια της ετήσιας ομιλίας της για την κατάσταση της Ένωσης (State of the Union) που εκφωνεί ενώπιον της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κάλεσε την Ευρώπη να «διεκδικήσει την ανεξαρτησία της» απέναντι σε μια «νέα παγκόσμια τάξη που θα βασίζεται στην ισχύ». «Η νοσταλγία δεν αποτελεί πλέον επιλογή», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν ενώπιον των ευρωβουλευτών. «Είναι απλώς αδύνατο να περιμένουμε ήσυχα να περάσει η καταιγίδα», πρόσθεσε. Τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει να αγωνιστεί για τη θέση της σε έναν κόσμο στον οποίο πολλές μεγάλες δυνάμεις είναι είτε αμφίσημες είτε ανοιχτά εχθρικές προς αυτήν. Γι’ αυτό είπε ότι «θα πρέπει να αναδυθεί μια νέα Ευρώπη», που θα είναι σε θέση να αναλάβει την άμυνα και την ασφάλειά της, τον έλεγχο των τεχνολογιών και των ενεργειών που θα τροφοδοτήσουν τις οικονομίες της και να επιλέγει συνεργασίες με συμμάχους παλιούς και νέους.

Στην ομιλία της, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν καθόρισε τις προτεραιότητες της Επιτροπής για τους μήνες που έρχονται, καθώς η ΕΕ αντιμετωπίζει τεράστιες γεωπολιτικές και στρατηγικές προκλήσεις.

Ξεκινώντας από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και συγκεκριμένα από τα απαχθέντα παιδιά της Ουκρανίας, η Πρόεδρος της Επιτροπής ανακοίνωσε ότι, μαζί με την Ουκρανία και εταίρους της, θα φιλοξενήσει μια Σύνοδο Κορυφής του Διεθνούς Συνασπισμού για την Επιστροφή των Παιδιών της Ουκρανίας. «Κάθε παιδί που απήχθη, πρέπει να επιστραφεί», δήλωσε.

«Αυτός ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει με μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη για την Ουκρανία. Η ελευθερία της Ουκρανίας είναι η ελευθερία της Ευρώπης», συνέχισε η φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας ότι η ΕΕ θα συνεχίσει να υποστηρίζει όλες τις διπλωματικές προσπάθειες για τον τερματισμό αυτού του πολέμου. Ωστόσο, πρόσθεσε πως «όλοι έχουμε δει τι εννοεί η Ρωσία με τον όρο «διπλωματία». Ο Πούτιν αρνείται να συναντήσει τον Πρόεδρο Ζελένσκι και «την περασμένη εβδομάδα, η Ρωσία εκτόξευσε τον μεγαλύτερο αριθμό drones και βαλλιστικών πυραύλων σε μία μόνο επίθεση».

Σύμφωνα με τη Πρόεδρο της Επιτροπής, η ΕΕ πρέπει να πιέσει περισσότερο τη Ρωσία για να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. «Χρειαζόμαστε περισσότερες κυρώσεις», είπε, προαναγγέλλοντας ένα 19ο πακέτο κυρώσεων που θα στοχεύει στα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, στο ρωσικό «σκιώδη στόλο» και σε τρίτες χώρες.

«Χρειαζόμαστε περισσότερη υποστήριξη για την Ουκρανία», είπε η φον ντερ Λάιεν, λέγοντας ότι «κανείς δεν την έχει βοηθήσει όσο η Ευρώπη», με σχεδόν 170 δισεκατομμύρια ευρώ στρατιωτικής και οικονομικής βοήθειας μέχρι στιγμής, αλλά «θα χρειαστούν περισσότερα». Είπε ότι πρέπει να βρεθεί μια «νέα λύση» για τη χρηματοδότηση της πολεμικής προσπάθειας της Ουκρανίας και αυτή η λύση είναι μέσω των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.

«Η πολεμική οικονομία του Πούτιν δεν θα σταματήσει – ακόμα κι αν ο πόλεμος σταματήσει. Αυτό σημαίνει ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη να αναλάβει την ευθύνη για την ασφάλειά της», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν. Αναφέρθηκε στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Ετοιμότητα 2030», το οποίο θα μπορούσε να αποδεσμεύσει έως και 800 δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις στον τομέα της άμυνας, και στο πρόγραμμα SAFE, το οποίο είναι πλέον έτοιμο να παράσχει 150 δισεκατομμύρια ευρώ για κοινές προμήθειες. «Δεκαεννέα κράτη μέλη έχουν ήδη υποβάλει αίτηση. Το πρόγραμμα βρίσκεται ήδη σε πλήρη ισχύ. Αυτά είναι καλά νέα», τόνισε.